Χίος:
Γιατί να την Επισκεφθώ;

Χώρα καταγωγής του Ομήρου, σύμφωνα με την παράδοση, η Χίος είναι ένα από τα πιο αυθεντικά και ανεξερεύνητα νησιά του Αιγαίου, προσβάσιμο με ένα πλοίο για Χίο.

Η «Μυροβόλος» Χίος με τα μοναδικά στον κόσμο μαστιχόδεντρα και τα μεθυστικά περιβόλια του ξακουστού Κάμπου σαγηνεύει τον επισκέπτη με ένα καλειδοσκόπιο ακαταμάχητων εικόνων.

Ατμοσφαιρικές μεσαιωνικές καστροπολιτείες με εκθαμβωτική αρχιτεκτονική, πληθωρική φύση από απέραντες θάλασσες άγριας ομορφιάς αλλά και αλπικά λιβάδια, γαστρονομικοί θησαυροί μαρτυρούν έναν ευλογημένο τόπο με μοναδική ιστορία και ξεχωριστή ταυτότητα.

Η Χίος των θρυλικών καπεταναίων, του Γενουάτη Χριστόφορου Κολόμβου, της Επανάστασης, της αριστοκρατικής ευγένειας των απλών ανθρώπων και της γνήσιας φιλοξενίας, είναι ο ιδανικός προορισμός για ταξιδιώτες που αναζητούν μια εναλλακτική εμπειρία διακοπών γεμάτη άγνωστους θησαυρούς και εκπλήξεις που μπορείτε να ανακαλύψετε επιλέγοντας ένα από τα δρομολόγια για Χίο.

1. Να ανακαλύψετε τα διάσημα Μαστιχοχώρια, τις δαιδαλώδεις πέτρινες καστροπολιτείες του νησιού με την γνήσια μεσαιωνική ατμόσφαιρα και την μοναδική αρχιτεκτονική, κληρονομιά της Γενουοκρατίας (14^ος - 16^ος αιώνας). Μετά τον καταστροφικό σεισμό του 1881, επιβίωσαν μόνο 24 από αυτά.
2. Να επισκεφτείτε την βυζαντινή Νέα Μονή Χίου του 11^ου αιώνα, Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO για τα αριστοτεχνικά ψηφιδωτά της.
3. Να μαγευθείτε από την μυστηριώδη αύρα του μεσαιωνικού οικισμού Ανάβατος. Γνωστό ως ο «Μυστράς του Αιγαίου», το ερειπωμένο χωριό – φάντασμα από πυργωτά σπιτάκια με μικρά ανοιχτά παράθυρα σαν μαύρες κηλίδες υψώνεται σαν φρούριο στην κορυφή ενός απόκρημνου κωνικού βράχου.
4. Να περιπλανηθείτε στα λιθόστρωτα μονοπάτια του διάσημου Κάμπου ανάμεσα στα ευωδιαστά περιβόλια με τα εσπεριδοειδή και τα πανέμορφα αρχοντικά της παλιάς γενοβέζικης και χιώτικης αριστοκρατίας, κρυμμένα πίσω από ψηλούς πέτρινους μαντρότοιχους με εντυπωσιακές αυλόθυρες.
5. Να επισκεφτείτε το εκπληκτικό Μουσείο Μαστίχας Χίου για να μυηθείτε στα μυστικά του πολύτιμου φυσικού θησαυρού της χιώτικης γης και την τέχνη της μαστιχοκαλλιέργειας. Η θέση του μουσείου, μέσα σε ένα περιβόλι μαστιχόδεντρων στην κορυφή ενός λόφου με θέα στο μεσαιωνικό χωριό Πυργί, κάνει την εμπειρία αξέχαστη. 
6. Να σταθείτε πάνω στην Δασκαλόπετρα, τον αρχαίο βράχο πάνω στον οποίο (σύμφωνα με τον θρύλο) καθόταν ο Όμηρος όταν δίδασκε ποίηση ή απήγγειλε έργα του στους μαθητές του.
7. Να δείτε από κοντά το φαντασμαγορικό έθιμο του ρουκετοπόλεμου στο χωριό Βροντάδος το βράδυ της Ανάστασης, την εκτόξευση αυτοσχέδιων πυροτεχνημάτων ανάμεσα στις ενορίες των εκκλησιών Αγίου Μάρκου και Παναγίας Ερυθιανής με στόχο το ρολόι του αντίπαλου καμπαναριού. Φροντίστε όμως να διατηρήσετε απόσταση ασφαλείας από το «πεδίο της μάχης».
8. Να περπατήσετε στην αμφιθεατρική Χώρα της Χίου, την «Βενετία της Ανατολής» έως την καταστροφή της από τους Οθωμανούς το 1822. Απαραίτητες στάσεις: το επιβλητικό μεσαιωνικό Κάστρο του 9^ου αιώνα και οι ρομαντικοί πέτρινοι ανεμόμυλοι με θέα στο απέραντο γαλάζιο.
9. Να αντικρύσετε το ηλιοβασίλεμα από την ηφαιστειακή ακτή της Μερικούντας, κοντά στα Μεστά.  
10. Να πιείτε το διάσημο «ελληνικό mohito» από λικέρ μαστίχας, βασιλικό και ζάχαρη.

Μαύρα Βόλια: Η διασημότερη παραλία του νησιού οφείλει το όνομά της στα μεγάλα μαύρα βότσαλα ή μαύρα λιλάδια (στην τοπική διάλεκτο) που άφησε πίσω του η έκρηξη του ηφαιστείου του Ψάρωνα. Η άγρια βραχώδης ομορφιά του τοπίου και τα δροσερά κρυστάλλινα νερά συνθέτουν μια εντυπωσιακή σκηνογραφία που απογειώνεται την ώρα του ηλιοβασιλέματος. Σημειώστε ότι απαγορεύεται να αφαιρέσετε βότσαλα από την παραλία.

Παραλία των Γλάρων: Μια από τις πιο κοσμοπολίτικες παραλίες της Χίου με χοντρή άμμο και γαλαζοπράσινα κρύα (λόγω των ρευμάτων) νερά που περιβάλλεται από τους λευκούς βραχώδεις λόφους ενός παλιού λατομείου. Αγαπημένο καταφύγιο για τους γλάρους και τους λάτρεις των ολοήμερων beach parties με δυνατή μουσική. Βρίσκεται στη βόρεια πλευρά του νησιού, 9 χλμ. από την Χώρα.

Καρφάς: Ο ιδανικός προορισμός στη νότια Χίο για όσους αγαπούν τα παιχνίδια στην άμμο, την ηλιοθεραπεία και τα θαλάσσια σπορ. Η παραλία του πιο τουριστικού θερέτρου του νησιού ξεχωρίζει για την φαρδιά αμμουδιά και τα ρηχά νερά της που την καθιστούν παράδεισο για οικογένειες με μικρά παιδιά. 

Άγια Φωτιά: Μια από τις πιο κοσμικές και οργανωμένες παραλίες του νησιού, 11 χλμ. νότια της Χώρας. Η υπέροχη βοτσαλωτή ακτή και τα βαθιά κρυστάλλινα νερά της θάλασσας προσδίδουν στο τοπίο μια άγρια ομορφιά. Αγαπημένη της νεολαίας που αναζητάει ακτοπλοϊκά εισιτήρια για Χίο. 

Μάναγρος: Η μεγαλύτερη σε μήκος παραλία της Χίου φτάνει τα 2 χλμ. και βρίσκεται κοντά στη Βολισσό. Θα αντικρύσετε ένα συνδυασμό παχιάς άμμου με βότσαλα και μιας βαθιάς θάλασσας με κρυστάλλινα νερά. Το άνοιγμά της στο Αιγαίο δίνει την αίσθηση ωκεανού. Ιδανική για όσους θέλουν να συνδυάσουν σχετική ηρεμία και απομόνωση με τις βασικές ανέσεις μιας οργανωμένης παραλίας.

• Επισκεφτείτε την οικία Χριστόφορου Κολόμβου στο Πυργί. Σύμφωνα με την παράδοση, ο θρυλικός θαλασσοπόρος και εξερευνητής έζησε για ένα διάστημα στο νησί.
• Επισκεφτείτε τα Μεστά, το πιο καλοδιατηρημένο από τα Μαστιχοχώρια. Χτισμένο σαν λαβύρινθος από καλντερίμια με θολωτά περάσματα (θόλους), που δημιουργούνται από τα μπαλκόνια των πέτρινων σπιτιών, διατηρεί την αινιγματική γοητεία του μεσαιωνικού κόσμου. Περάστε από την εκκλησία του Παλαιού Ταξιάρχη με το αριστουργηματικό ξυλόγλυπτο τέμπλο.
• Θαυμάσετε τις ζωγραφιστές προσόψεις των σπιτιών στο Πυργί με τα χαρακτηριστικά ασπρόμαυρα γεωμετρικά μοτίβα. Τα «ξυστά», μια χιώτικη τεχνική χαρακτικής σε επιφάνεια φρέσκου σοβά που θυμίζει το γενοβέζικο Sgraffito, δημιουργούν μια μοναδική σκηνογραφία. Η εικόνα συμπληρώνεται με αρμαθιές από κόκκινα άνυδρα τοματίνια (ρέστες) που κρέμονται στη σειρά από τα μπαλκονάκια του χωριού.
• Σεργιανίσετε τα ατμοσφαιρικά στενά της αμφιθεατρικής Βολισσού, κάνοντας μια στάση στο επιβλητικό βυζαντινό κάστρο με τους έξι κυκλικούς πύργους. Από εδώ, αξίζει να ακολουθήσετε την κυκλική περιπατητική διαδρομή στην κοιλάδα του Μαλαγκιώτη ανάμεσα σε ελαιώνες, νερόμυλους και εκκλησάκια.
• Επισκεφτείτε το χωριό Αρμόλια, διάσημο για τα κεραμικά του.
• Προμηθευτείτε παραδοσιακά προϊόντα από μαστίχα όπως λικέρ, ούζο, γλυκά αλλά και φυσικά καλλυντικά από το επίσημο κατάστημα της Ένωσης Μαστιχοπαραγωγών Χίου.
• Περιηγηθείτε στο Σπήλαιο των Ολύμπων με τον εντυπωσιακό ανάγλυφο διάκοσμο από σταλαγμίτες και σταλακτίτες. Η είσοδός του προσφέρει εκπληκτική θέα στο Αιγαίο.
• Κάνετε μια ημερήσια εκδρομή με καραβάκι στις γραφικές Οινούσσες και τα ιστορικά Ψαρά.
• Εξερευνήσετε τις πολυάριθμες γενοβέζικες βίγλες που φρουρούν τη δυτική ακτή της Χίου. Αυτοί οι εντυπωσιακοί κυκλικοί πύργοι - παρατηρητήρια της θάλασσας δεσπόζουν στα ακρωτήρια του Εμπορειού, της Ελίντας, της Τραχηλιάς, του Λιθίου και άλλων τοποθεσιών του νησιού.
• Περιηγηθείτε στο κατάφυτο Φαράγγι των Καμπιών, μια από τις πιο όμορφες περιπατητικές διαδρομές της Χίου. Ο ήχος των νερών, η πυκνή βλάστηση από πλατάνια και αγριοτριανταφυλλιές, τα περάσματα πάνω σε ξύλινα γεφύρια, υπόσχονται μια μαγευτική εμπειρία.
• Ανακαλύψετε τις χιώτικες λαλάδες, την κόκκινη άγρια τουλίπα που ευδοκιμεί στο νησί και πλημμυρίζει με εικόνες μοναδικής ομορφιάς το τοπίο κοντά στο χωριό Θολοποτάμι κάθε Μάρτιο.

• Δοκιμάστε το περίφημο μαστέλο Χίου (λευκό μαλακό τυρί από αγελαδινό γάλα) ψητό στη σχάρα ή σαγανάκι.
• Μην παραλείψετε να πιείτε μια δροσιστική μανταρινάδα. Το μανταρίνι (ΠΟΠ) είναι ο βασιλιάς των εσπεριδοειδών του νησιού και περιζήτητο σε όλο τον κόσμο για το μοναδικό μεθυστικό του άρωμα.
• Κάντε μια στάση στο ιστορικό ζαχαροπλαστείο Αυγουστάκη στην Χώρα και προμηθευτείτε παραδοσιακά γλυκά του νησιού όπως μασουράκια Χίου (τραγανό φύλλο κρούστας σε σχήμα φλογέρας γεμιστά με αμύγδαλο και μέλι).
• Γευθείτε πεντανόστιμες κουρμάδες (ελιές θρούμπες που αρωματίζονται με σχίνο) με ένα σφηνάκι χιώτικη σούμα (τσίπουρο από σύκο).
• Στις παραδοσιακές ταβέρνες του νησιού θα γευθείτε εκλεκτούς χιώτικους μεζέδες όπως ταμπουρόπιτα (πίτα με γέμιση απο κίτρινη κολοκύθα), μαλαθροκεφτέδες (ψευδοκεφτέδες από μάραθο), σφουγγάτο με κουτσουνάδες (ομελέτα με φύλλα παπαρούνας πριν την άνθισή τους), μελιτζανοπίλαφο, πράσινες τηγανητές ντομάτες, μπεγότο (τηγανητή πίτα από χιώτικο μαριδάκι ή αθερίνα και ψιλοκομμένο κρεμμύδι), αυγοκαλάμαρα (μικρές ομελέτες γεμιστές με κιμά).
• Μυηθείτε στην αρχέγονη οινική κουλτούρα της Χίου με ένα ποτήρι «Αριούσιο Οίνο». Το ξακουστό κρασί της αρχαιότητας και «νέκταρ των θεών» γνωρίζει τη σύγχρονη αναβίωσή του στην περιοχή της Αμανής, μέσα από την καλλιέργεια των ερυθρών ποικιλιών Χιώτικο Κρασερό και Αγιαννίτης.

Η καταστροφή της Χίου και η σφαγή χιλιάδων Χιωτών από τον οθωμανικό στρατό τον Απρίλιο του 1822 υπήρξε ένα ιστορικό γεγονός με παγκόσμια απήχηση και πηγή έμπνευσης σημαντικών καλλιτεχνών της εποχής. Μεταξύ αυτών, ο Βίκτορ Ουγκώ αφιέρωσε στην Ελληνική Επανάσταση το ποίημα «L’Enfant» (de Chios) / 8-10 Ιουλίου 1828 στην ποιητική του συλλογή «Les Orientales» ενώ ο ζωγράφος Ευγένιος Ντελακρουά φιλοτέχνησε τον διάσημο πίνακα «Η Σφαγή της Χίου» (Les massacres de Scio) του 1824 που εκτίθεται στο Μουσείο του Λούβρου.