Ψαρά:
Γιατί να τα Επισκεφθώ;

Νησί εμβληματικών αγωνιστών του 1821 και εθνικών ευεργετών, τα Ψαρά είδαν την ένδοξη ιστορία τους να υμνείται από ποιητές και ζωγράφους. Σ’ αυτό τον απομακρυσμένο μικροσκοπικό βράχο, λίγα μόλις ναυτικά μίλια από τη Χίο, άκμασε η τρίτη μεγαλύτερη ναυτική δύναμη στην προεπαναστατική Ελλάδα, μετά την Ύδρα και τις Σπέτσες.

Το ηρωικό παρελθόν του νησιού παραμένει μέχρι σήμερα ζωντανό στα λιτά μνημεία που είναι διάσπαρτα σε σημαντικές τοποθεσίες του. Για όσους αναζητούν γενναίες δόσεις ηρεμίας και χαλάρωσης, τα Ψαρά μοιάζουν με αληθινό παράδεισο. Είτε πρόκειται για μια ημερήσια εκδρομή από την Χίο είτε για ολιγοήμερη απόδραση στις καταγάλανες θάλασσες του βορειανατολικού Αιγαίου, τα Ψαρά προσφέρουν μοναδικές συγκινήσεις στους λάτρεις της ανόθευτης ομορφιάς και της αυθεντικής φιλοξενίας.

Οι ανέγγιχτες ακρογιαλιές με τα κρυστάλλινα νερά, η εκλεκτή θαλασσινή γαστρονομία και οι εξορμήσεις σε ερημικά νησάκια σπάνιου φυσικού κάλλους, είναι μερικές μόνο από αυτές που θα ζήσετε αν επιλέξετε ένα από τα δρομολόγια για Ψαρά.

1. Να περιηγηθείτε στα στενά σοκάκια του γραφικού οικισμού των Ψαρών, ανάμεσα στα όμορφα πέτρινα σπίτια με τις κόκκινες κεραμοσκεπές που αγκαλιάζουν το λιμάνι του νησιού.
2. Να ατενίσετε το Αιγαίο από την ιστορική εκκλησία του Αγίου Νικολάου, στο ψηλότερο σημείο του οικισμού. Χτισμένη το 1793 με μάρμαρα που έφεραν οι Χιώτες από την Μάλτα, τη Μασσαλία και άλλα νησιά του Αιγαίου, η εκκλησία βρίσκεται στην κορυφή 60 σκαλοπατιών.
3. Να επισκεφτείτε το θρυλικό μοναστήρι της Κοίμησης της Θεοτόκου (1780), μια πολύτιμη κιβωτό παλαιών αντικειμένων, χειρογράφων και ιερατικών κειμένων που έχουν τυπωθεί στη Μόσχα και τη Βενετία. Εδώ φυλασσόταν η εικόνα της Παναγίας που είχε φιλοτεχνήσει ο σπουδαίος ζωγράφος Δομήνικος Θεοτοκόπουλος (Ελ Γκρέκο) πριν αυτή μεταφερθεί στη Σύρο. Από το μοναστήρι το βλέμμα αγκαλιάζει το απέραντο γαλάζιο, από τη Λέσβο και τη Σκύρο έως το Άγιον Όρος.
4. Να κάνετε μια στάση στην αλλοτινή οικία του Κωνσταντίνου Κανάρη. Στη θέση της δεσπόζει ένα μνημείο - προτομή του σπουδαίου αγωνιστή του 1821, ναύαρχου και μετέπειτα πρωθυπουργού της Ελλάδας.
5. Να ανεβείτε το θρυλικό λόφο της Μαύρης Ράχης για να θαυμάσετε το Μνημείο του Ολοκαυτώματος, σύμβολο της θυσίας 120 Ψαριανών υπερασπιστών του νησιού που, στις 22 Ιουνίου 1824, αποφάσισαν ν’ ανατινάξουν το μικρό φρούριο – πυριδιταποθήκη όπου είχαν κλειστεί ανατιναχθούν παρά να πέσουν στα χέρια των Οθωμανών.
6. Να περπατήσετε στον αρχαιολογικό χώρο στο Αρχοντίκι, για να θαυμάσετε τα ερείπια του μυκηναϊκού οικισμού και το αρχαίο νεκροταφείο.
7. Να επισκεφτείτε τα Αντίψαρα για να κολυμπήσετε στην παραλία της Ψιλής Άμμου, μία από τις ωραιότερες της Μεσογείου. Το νησί αποτελεί περιοχή Natura 2000, ως καταφύγιο σπάνιων θαλάσσιων πουλιών.

Κατσούνι: Η πιο κοσμοπολίτικη παραλία του νησιού, εντός του οικισμού των Ψαρών.  Η ακτή είναι αμμουδερή με ρηχά νερά και ιδιαίτερα δημοφιλής σε οικογένειες. Διάσημη για το τοπικό τουρνουά beach volley που διοργανώνεται κάθε καλοκαίρι.

Κάτω Γιαλός: Πανέμορφη παραλία με βότσαλο και υπέροχα γαλάζια νερά κάτω από τον λόφο της Μαύρης Ράχης. Η ακτή έχει θέα στα Αντίψαρα.

Λαζαρέτα: Μια παραλία με ψιλή άμμο, όμορφα κοχύλια και ρηχά νερά, μόλις ένα χιλιόμετρο μακριά από τον οικισμό των Ψαρών. Θεωρείται η καλύτερη παραλία του νησιού.

Λάκκα: Η μεγαλύτερη παραλία του νησιού βρίσκεται στον όρμο του Αγίου Νικολάου και ξεχωρίζει για τα λευκά της βότσαλα. Ακριβώς απέναντι από την ακρογιαλιά βρίσκεται το σύμπλεγμα των βραχονησίδων Νησοπούλα. Αξίζει να την επισκεφθείτε αν επιλέξετε ένα δρομολόγιο για Ψαρά.

Λήμνος: Όμορφη παραλία με παχιά άμμο και κρυστάλλινα νερά στη νότια πλευρά των Ψαρών.

• Ανακαλύψετε τον επιβλητικό Φάρο των Ψαρών, που δεσπόζει στην κορυφή του ακρωτηρίου του Αγίου Γεωργίου. Κατασκευάστηκε το 1909 από την γαλλική εταιρεία οθωμανικών φάρων και φτάνει τα 78 μέτρα ύψος.
• Αντικρύσετε το ηλιοβασίλεμα από τον λόφο της Μαύρης Ράχης.
• Κάνετε τον περίπλου του νησιωτικού συμπλέγματος των Ψαρών: Αντίψαρα, Άη Νικολάκι, Δασκαλειό, Κάτω Νησί, Νησιοπούλα, Πρασονήσι. Κολυμπήστε στις παραλίες Aυλάκι, Eγγλέζικη, Ίσαρη, Kάναλο και Λιμνονάρια.
• Κάνετε πεζοπορία στα όμορφα μονοπάτια του νησιού. Μία από τις πιο όμορφες διαδρομές ξεκινά από την πρωτεύουσα των Ψαρών και καταλήγει στη Χερσόνησο του Παλαιόκαστρου, απ’ όπου μπορείτε τα θαυμάσετε μια υπέροχη θέα στα Ψαρά.
• Επισκεφτείτε τη Σπιτάλια (λοιμοκαθαρτήριο), το εμβληματικό πέτρινο κτίριο με τα λιτά δωμάτια και τις θολωτές σκεπές, όπου παρέμεναν για ένα χρονικό διάστημα σε καραντίνα όσοι Ψαριανοί επέστρεφαν από ταξίδια. Το κτίριο περιήλθε στον ΕΟΤ το 1976 και μετατράπηκε σε εστιατόριο, δια χειρός του κορυφαίου έλληνα αρχιτέκτονα Άρη Κωνσταντινίδη.

• Τα Ψαρά είναι από τους μεγαλύτερους αλιείς αστακού στην Ελλάδα, γι’ αυτό και η αστακομακαρονάδα είναι μια σπεσιαλιτέ που πρέπει οπωσδήποτε να γευτείτε.
• Δοκιμάστε το εξαιρετικό τοπικό μέλι των Ψαρών.
• Γευθείτε κατσίκι γεμιστό, ριζότο με μελάνι σουπιάς και κουφωτά (είδος ζυμαρικών).

Ένα από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα των Ψαρών είναι τα 67 ξωκλήσια που στολίζουν το βραχώδες τοπίο του νησιού. Αν και ανήκουν στην ενορία, την συντήρησή τους έχουν αναλάβει οι  κάτοικοι. Κάθε οικογένεια φροντίζει από ένα εκκλησάκι. Αυτό της Μονής της Ζωοδόχου Πηγής φιλοξενεί ένα ξεχωριστό τέμπλο (έργο του Χιώτη αγιογράφου Γ. Λούρου), με σχέδια από κεντήματα Ψαριανών νοικοκυρών.​